Vergi Beyannamesi Nedir? Vergi Beyannamesi Nereye Verilir?
I. GİRİŞ
Mükellefler Gelir İdaresince veya yasal olarak belirlenen dönemlerde faaliyetlerine ilişkin iş ve işlemleri tayin edilen beyanname formatına uymak suretiyle “bağlı oldukları” vergi dairesine bildirmek zorundadırlar.
II. BAĞLI OLUNAN VERGİ DAİRESİ NEDİR?
Vergi dairesi
- Mükellefi tespit eden,
- Vergi tarh eden,
- Vergi tahakkuk ettiren ve
- Amme alacaklarını tahsil eden
dairedir.
Diğer taraftan; vergi iadesi ve ödeme yapılması, tecil ve terkin işlemlerinin yerine getirilmesi, yargı mercii nezdinde Hazineyi temsilen dava açılması dilek ve savunmada bulunulması, gerekli durumlarda itiraz ve temyiz edilmesi, izlenmesi ve sonuçları ile ilgili işlemler de vergi dairelerince yerine getirilir.
III. VERGİ DAİRELERİNİN YETKİ ALANI
Vergi dairelerinin yetki alanı, kurulduğu ilçenin idari sınırları ile çevrelenir. Birden çok vergi dairesi kurulmuş olan il ve ilçe merkezlerinde yetki alanı sınırları Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Mükelleflerin, vergi uygulaması bakımından hangi vergi dairesine bağlı oldukları vergi kanunları ile belirlenir.
Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı, gerekli gördüğü hallerde; mükelleflerin iş yeri ve adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresleri ile il ve ilçelerin idari sınırlarına bağlı kalmaksızın elektronik ortamda kurulanlar dâhil olmak üzere vergi daireleri ve bölge bilgi işlem merkezleri kurmaya, vergi dairelerine bağlı şubeler açmaya, vergi dairelerini diğer vergi dairelerinin şubesi olarak belirlemeye, şubelerin yetki, görev ve sorumluluklarını tespit etmeye, vergi dairelerinin yetki alanı ile vergi türleri, meslek ve iş grupları itibarıyla mükelleflerin bağlı olacakları vergi dairesini belirlemeye, bağlı olunan vergi dairesi tarafından yapılan işlemlerin diğer vergi daireleri tarafından yapılabilmesine ve vergi dairesince yapılan işlemlerin elektronik ortamda yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
IV. KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİNİN BAĞLI OLDUĞU VERGİ DAİRESİ
5520 sayılı Kanunun 14.maddesine göre kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın birinci gününden yirmibeşinci günü akşamına kadar “mükellefin bağlı olduğu” vergi dairesine verilir.
Kurumlar vergisinde tam mükellefiyette, kurumun kanuni veya iş merkezinin bulunduğu yerde tarha yetkili vergi dairesi mükellefin bağlı olduğu vergi dairesidir. (KVK 14.madde)
Ancak İstanbul’da “Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Mükellefi” olarak tayin edilen mükellefler için söz konusu kural geçerli değildir. Bu mükellefler İstanbul’un hangi ilçesinde olursa olsun, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığının mükellefidirler ve Kurumlar Vergisi Beyannamelerini bu vergi dairesine vermek zorundadırlar.
V. GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN BAĞLI OLDUĞU VERGİ DAİRESİ
Gelir vergisi bakımından mükellefin kanuni ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesidir.
Ancak;
1- Maliye Bakanlığına tanınan yetki uyarınca; bütün il ve ilçelerde bulunan gelir vergisi mükelleflerinin işyerinin veya işyeri merkezinin bulunduğu,
2- Gelirleri; sadece zirai kazanç, ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlardan veya bunların bir kaçından veyahut tamamından ibaret olan mükellefler ile belli bir işyeri bulunmaksızın çalışan ticaret ve serbest meslek erbabının ikametgahının bulunduğu
yerde tarha yetkili vergi dairesi, bağlı olunan vergi dairesi olarak belirlenmiştir.
VI. KDV MÜKELLEFLERİNİN BAĞLI OLDUĞU VERGİ DAİRESİ
KDV Kanunun 43.maddesine göre;
- Katma Değer Vergisi, mükellefin iş yerinin bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunur.
- Mükellefin, ayrı ayrı vergi dairelerinin faaliyet bölgelerinde iş yerleri varsa, Katma Değer Vergisi, gelir veya Kurumlar Vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesi tarafından tarh olunur.
Örnek 1:
Bir Anonim Şirketin merkezi İstanbul Beyoğlu Vergi Dairesinin faaliyet bölgesindedir. Şirketin fabrikası Yalova’dadır. KDV mükellefiyetini doğuran işlemler Yalova’daki fabrikada yapılmaktadır. Bu durumda da şirketin KDV’si Beyoğlu Vergi Dairesince tarh olunur.
Örnek 2:
Bir Anonim Şirketin merkezi İstanbul’dadır. Şirketin Tekirdağ ve Adapazarı’nda fabrikaları vardır. Şirketin KDV mükellefiyetini doğuran işlemler her iki fabrikada da yapılmaktadır.
Bu durumda Anonim Şirket KDV beyannamesini İstanbul’da kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine verir ve bu vergi dairesi tarafından KDV tarh olunur.
- Gayrimenkul teslimlerinde mükellefin istemi halinde, Katma Değer Vergisi beyan üzerine gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunur.
- İthalde alınan katma değer vergisi ilgili gümrük idaresince tarh olunur.
- İkametgâhı, kanunî merkezi ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayanlar tarafından motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılığa ait Katma Değer Vergisi de, ilgili gümrük idaresince tarh olunur.
VII. ÖTV MÜKELLEFLERİNİN BAĞLI OLDUĞU VERGİ DAİRESİ
4760 sayılı ÖTV Kanunun 14.maddesine göre Beyanname, (I) sayılı listedeki mallar için vergilendirme dönemini izleyen onuncu günü, diğer mallar için vergilendirme dönemini izleyen ayın onbeşinci günü akşamına kadar “mükellefin katma değer vergisi yönünden bağlı olduğu” vergi dairesine verilir.
VIII. BAĞLI OLACAĞIM VERGİ DAİRESİNİ NASIL ÖĞRENİRİM?
Vergi mükellefiyeti bakımından ikametgah veya kanuni iş merkezi yahut işyeri esas alınmaktadır. Bu sebeple ikametgah, kanuni veya iş merkezinizin bulunduğu adresin hangi vergi dairesinin yetki alınana girdiğini öğrenmeniz gerekir. Bulunduğunuz ilçede tek vergi dairesi varsa o vergi dairesinin mükellefisiniz demektir.
Örneğin Ankara vergi dairelerinin yetki alanını bu LİNK’ten öğrenebilirsiniz.
